Máy quang phổ là gì? Nguyên lý hoạt động và cách sử dụng

Bạn đã nghe nhiều thuật ngữ “máy quang phổ” trong các ngành công nghiệp rồi đúng không? Vậy máy quang phổ là gì và nguyên lý hoạt động, cách sử dụng loại máy này như thế nào?

Cùng congminhphat.com đi tìm hiểu loại máy này thông qua thông tin đưới đây:

Máy quang phổ là gì?

Máy quang phổ là dụng cụ dùng để phân tích chùm sáng có nhiều thành phần đơn sắc khác nhau. Người ta thường dùng máy quang phổ để quan sát và xác định các thành phần của một nguồn sáng.

Hiện nay, máy quang phổ có nhiều loại khác nhau nhưng sử dụng nhiều nhất trong thực tiễn vẫn là máy tia huỳnh quang X.

Do tia X bị hấp thụ vào vật thể nên khi tia này phát ra từ vật thể sẽ mang theo thông tin về các nguyên tố trong vật thể đó. Vì vậy, máy quang phổ tia huỳnh quang X được phát minh nhằm mục đích phân tích thành phần nguyên tố trong vật liệu, phân chia các độc và chất không độc, ứng dụng trong các ngành hóa học, nghiên cứu sinh học,…

Ngoài ra, máy quang phổ còn có máy đo sáng quang phổ, máy quang phổ UV –VIS,…

Nguyên lý hoạt động của máy quang phổ

Đầu tiên, mẫu kim loại cần phân tích sẽ được kẹp giữa 2 điện cực, kích thích bởi nguồn phát quang dưới nguồn khí trơ bảo vệ. Dưới tác động của nguồn phát hồ quang này, mẫu sẽ được đốt cháy tạo ra nguồn ánh sang trắng (loại ánh sáng tổng hợp của nhiều ánh sáng đơn sắc). Ánh sáng trắng này được đưa vào buồng quang học của hệ thống “Máy quang phổ phát xạ”.

Nguyên lý hoạt động của máy quang phổ

Ánh sáng trắng này sẽ đi vào buồng quang học, sau đó đến cách tử và thu nhận ở đầu dò. Cách tử này có tác dụng tách ánh sáng trắng thành các ánh sáng đơn sắc khác nhau. Mỗi ánh sáng đơn sắc đặc trưng sẽ có một nguyên tố nhất định và cường độ ánh sáng được hiểu tương đương với hàm lượng % nguyên tố có trong mẫu. Trong quá trình hoạt động, chum anhs áng đơn sắc sẽ được thu nhận tại đầu dò được gọi là detector.

Tiếp tục, detector sẽ tiếp nhận và biến đổi năng lượng (ánh sáng) thành mức năng lượng điện áp. Sau đó, nguồn năng lượng này sẽ được đưa vào trong bo mạch điện tử thu thập dữ liệu, tính toán và đưa ra kết quả phân tích.

Cách sử dụng máy quang phổ UV-VIS

Mỗi chiếc máy quang phổ sẽ có cách vận hành khác nhau. Dưới đây, congminhphat.com sẽ hướng dẫn sử dụng máy quang phổ UV-VIS - một dòng máy cũng khá phổ biến trên thị trường hiện nay.

Các bước chuẩn bị

1. Mẫu đo và các dung dịch cần thiết cho phép đo. Đảm bảo cuvet đã được rửa sạch.
2. Khởi động máy quang phổ, máy tính, máy in.
3. Chờ 1 phút để máy quang phổ ổn định, sau đó vào phần mềm đã được cài trên máy tính.

Các bước sử dụng

1. Vào phần mềm:

Sau khi nháy đúp vào phần mềm, màn hình điều khiển thiết bị cơ bản sẽ xuất hiện. Nhấp vào nút Start ở mục Quantative Analyse. Sau đó, bạn vào mục Measuring Settings và chọn các thông số cần đo, bao gồm chế độ đo, chế độ hiển thị và chế độ correct.

Bước tiếp theo, bạn save parameter lại để dùng cho các lần đo sau.

Trên thanh công cụ, bạn chọn Measurement à Initialize Device để thiết bị và phần mềm được kết nối.

Trong trường hợp máy tính chưa được bật hoặc thiết bị chưa được kết nối chính xác với phần mềm điều khiển, phần mềm sẽ tự động chuyển sang chế độ demo hoặc phần mềm sẽ báo lỗi. Khi đó, cần kiểm tra lại các công tắc nguồn, đường dây nối cho thiết bị.

2. Chế độ đo quét phổ:

Trên đây là hướng dẫn sử dụng máy quang phổ UV – VIS, giúp bạn biết cách vận hành hiệu quả loại máy thông dụng trên thị trường này.